donderdag 24 oktober 2019

Tweede druk besteld

Vorige week heb ik een tweede druk besteld van De Batavier! Bij het Centraal Boekhuis is nog een kleine voorraad aanwezig en ik heb zelf nog een aantal exemplaren, maar de voorraad slinkt, dus er was echt een tweede druk nodig, temeer omdat ik enkele lezingen in de planning heb. Het zal wel enkele weken duren voordat de tweede druk er is, maar het is voor mij als auteur natuurlijk een heuglijk feit...

de eerste en de tweede druk van De Batavier

Lezingen? Jazeker, de eerstvolgende is op vrijdag 15 november a.s. in de bibliotheek in Medemblik, om 14:30. Ik zal daar aan de hand van lichtbeelden en meegebrachte attributen iets vertellen over zeevaart, zeilen en schrijven. Uiteraard zal De Batavier daarin een belangrijke rol spelen. U kunt zich bij de bibliotheek aanmelden; u bent van harte welkom.



De natte herfst heeft mijn zeilplannen danig in de war geschopt. Ik heb voor het laatst gezeild op 25 september, op het IJsselmeer bij prachtig weer:


Ik herinner mij dat het op die dag aardig heeft gewaaid, ik moest flink reven. Ik voer vanuit mijn ligplaats Andijk een  rondje rondom de Kreupel, een vogelreservaat ongeveer halverwege Medemblik en Stavoren. Hieronder een stukje van de koers die ik heb gevaren.


Daarna is het weer lelijk ingestort, de ene depressie na de andere is overgekomen. Bij mij thuis hangt aan de muur een klassiek instrument voor het meten van de luchtdruk, een zogenaamd 'donderglas', waarvan de inhoud via het tuitje overloopt als de luchtdruk daalt. Het is een onnauwkeurig instrument, maar het geeft feilloos aan wanneer er slecht weer op komst is.

 
Eronder hangt een normale aneroïdebarometer, een nauwkeurig instrument met metalen doosjes, die door de luchtdruk meer of minder in elkaar worden gedrukt. De beweging wordt overgebracht op de wijzer. Als we goed in het instrument kijken zien we zo'n doosje zitten, met een geribbeld oppervlak:


Aan boord van mijn boot heb ik nog een betere barometer. Die heeft een geschiedenis. Hij was van mijn oude vriend Herman, die mijn mentor was op een van mijn eerste zeereizen. Hij heeft nog jarenlang gevaren, uiteindelijk als gezagvoerder, en na zijn overlijden heb ik deze geërfd. Het instrument was een geschenk van het KNMI in de jaren '70, gegeven voor 25 jaar nauwkeurig verrichten van meterorologische waarnemingen op zee. Het koperen plaatje eronder is ter herinnering daaraan.


Tegenwoordig is het netwerk van weersatellieten zo dicht, dat dit soort waarnemingen op schepen van minder belang zijn geworden. Maar deze barometer is een goede herinnering aan een lang vervlogen tijd en aan de eersteklas zeeman, van wie hij is geweest.

Als laatste nog een instrument voor het meten van de luchtdruk, ook aan mij nagelaten door Herman. Dit is een barograaf, een schrijvende barometer:


De inkt is momenteel op (die is te bestellen bij een bedrijf in Amsterdam) en er moet een nieuwe batterij in, maar hij is volledig functioneel. Op de schepen waar ik mee voer hadden we er ook altijd een in de kaartenkamer staan, en ik herinner mij dat we in de tropen prachtig de dagelijkse gang van de luchtdruk konden zien op de grafiek, elke dag en nacht een paar hPa (hecto Pascal) op en neer. In die tijd noemden we dat nog Millibar, trouwens...